Wednesday, October 1, 2003

Eg meini tað: Viðmerkingar frá Føroyafelagnum móti Fótgangarum

Vit í Føroyafelagnum móti Fótgangarum vilja hervið koma við nøkrum viðmerkingum um ferðsluna sum heild og serliga í Havn. Tað er næstan bara jaligar viðmerkingar, tí vit í felagnum eru samd um, at vit øll gera eitt gott arbeiði fyri at forkoma møguleikunum hjá hesum tápulingum, ið fasthalda um rættindini til at brúka føturnar til annað enn at traðka á pedalar, nevniliga til at ganga.
Eitt sera gott dømi er vegaumvælingin í Havn millum Kommunuskúlan og Nonnuskúlan. Her hevur kommunan – púra óneyðugt – syrgt fyri, at gonguteigur er komin báðumegin vegin. Hetta mótmæla vit sjálvandi, tí tað rør jú framundir at nýta hesar fornleivdir.
Men tað vit vilja viðmæla í hesum føri, er tað skilagóða, ið her er gjørt: gongubreytirnar báðumegin húsarhornini í lítlu síðugøtuni er so smalar, at eitt fólk illa fær snara um húsahornið og als ikki tvey leiðandi og ein barnavognur hevur annað hjóli kroyst upp at húsinum og hitt úti, har bilurin ótolin stendur og bíðar eftir at sleppa út. Hetta er sjálvandi gjørt fyri at vísa á, at øll skilagóð foreldur eiga at koyra børn síni í skúla!
Eisini hava tey flutt gonguteigin, so at hann ikki longur er mitt millum báðar tær størstu gøturnar. Fyrr var líka langt hjá øllum at ganga. Nú er hann settur so, at tey, sum búgva vestanfyri skúlarnar hava fyrimun. Hetta er eitt greitt tekin um, at hann bara er har til pynt, tí tað neyðars barnið, ið óumhugsin foreldur hava sent til gongu í skúla eystanifrá, fer sjálvandi ikki í vindi og regni, tá skúlaklokkan ringir, at renna við tungari tasku til ein gonguteig, ið er í hinum endanum av gøtuni, men bara skáka sær millum bilarnar í sínum enda av gøtuni. Men sum altíð, eitt barn skal yvirkoyrast áður enn fólk skilja, at børn ikki eiga at ganga í skúla, men verða koyrd til dyrnar!

Vit vilja sum heild mótmæla, at har eru so nógv fólk, sum enn trilla barnavognar í okkara framkomnu tíð. Góðir bilstólar eru til!! Tað er forargiligt, at vit framvegis noyðast at steðga við gonguteigar og bíðja, meðan hesar treisku, seinføru mammurnar við sínum smátápuliga smíli trilla avkomið yvirum vegin. Aftur her gleða vit okkum yvir tað góða arbeiði, sum limir felagsins gera, at fáa tær at missa hugin til trillaríið. Vit steðga ikki á, fyrr enn tær hava koyrt fremstu hjólini á vogninum út á breytina (og tað gera tær sjáldan, uttan at vit steðga fyrst, tí tær stúra jú – av røttum – fyri lívinum hjá alvanum). Vit syrgja fyri at andlitsbrá okkara er ótolið og trumma niður á rórið við fingrunum. Eitt, ið nógv okkara nýta við góðum úrsliti, er at koyra so skjótt móti einum gonguteigi, at barnavognsfanatikarin sær, at vit ongan tjans hava at steðga til tíðina.
Men vit síggja fram til, at tað skjótt ongar trillimammur eru til í Havnini, tí Tórshavnar Kommuna krevur, at eigur tú eitt barn, skalt tú hava bil! Ansingarplássið skal jú kunna liggja á Hamrinum á Argjum ella Norðastahorni, hóast tú kanska býrt í Hoyvík.

Vit fegnast eisini um, at umstøðurnar hjá súkklistum her í landinum ikki verða bøttar, men heldur versna. Besta dømi um hetta eru teir rættiliga nýggju ringvegirnir í Havn. Her hava tey laga tað so væl, at avgjørt ikki er pláss fyri einum bussi og eini súkklu millum gongubreytinar og vøkru breiðu oyggjarnar mitt á vegnum. Harafturat er syrgt fyri, at ikki ber til at súkkla á sjálvari gongubreytini, gongubreytarkantarnir eru so høgir, at súkklisturin sorlar seg sundur, roynir hann at rulla niður av. Nei, her er vón fyri framman, skjótt fara allir súkklistar at hvørva.

Her vilja vit, hóast tað næstan ikki er neyðugt, eisini minna á eina av óskrivaðu reglunum hjá felagnum:
Regnar, so koyr skjótari!
Hetta er tí, at tá tað regnar, verða fótgangarar vátari, um vit 1) ikki steðga við gonguteigar, so tey mugu standa og bíða bil eftir bil eftir bil, helst upp í 5 minuttir, 2) syrgja fyri at koyra har hyljarnir eru størst og sprutta mest. Men sjálvandi er tað allarmest tí, at tað er sera umráðandi fyri bilførarar at koma fyrr fram, um tað regnar!
Har hava verið uppskot frammi um at skifta navnið á felagnum til Føroyafelag móti fótgangarum, súkklistum og barnavognum ella stutt og greitt til Føroya Bilelskarafelag. Á komandi aðalfundi verður atkvøtt um hetta.

No comments: